Gesprek met Jacky
Een plek onder de zon
Jacky vindt het best leuk om met Michael en ondergetekende in gesprek te gaan. Maar het loopt tegen etenstijd en eigenlijk heeft hij honger. En met een lege maag kan hij niet vertellen. Dat probleem is gelukkig snel opgelost als een medebewoner en collega van de boerderij zijn broodtrommel komt brengen.
De Zorgrelatie
Michael Kolen
Michael Kolen werkt als geestelijk verzorger en consulent levensbeschouwing bij Prisma. De stichting Prisma biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking.
Jacky Martin, een 55-jarige man met een verstandelijke beperking, woont al bijna 50 jaar in verschillende woonvoorzieningen van Prisma. In elk nummer van Zin in Zorg zult u hen tegenkomen in de rubriek: ‘in gesprek met Jacky’.
Ter kennismaking ging Cynthia Lieshout, eindredacteur van Zin in Zorg, met Michael en Jacky in gesprek.
Jacky laat zich de boterhammen goed smaken en vertelt ondertussen over zijn werk op de boerderij. En over zijn diverse andere werkzaamheden. “Dat moet je wel opschrijven hoor” spoort Jacky mij aan, “dat ik vier banen heb. Op de boerderij zorg ik voor de schapen. Natuurlijk niet in deze kleren, want deze zijn te netjes. Verder werk ik bij de post, dan ga ik mee met de bus. Eerst deed ik dat vaak met Kees. Maar Kees is ziek geworden en dood gegaan. Daar ben ik heel verdrietig om geweest. Ik kon met Kees goed buurten.” Jacky vertelt verder over zijn derde baan: “Ik werk ook nog bij het dorpshuis. Daar geef ik mensen drinken en ik help met bij Dré, dat is houtbewerken.”
Respect en Waardering
Tijdens het vertellen zoekt Jacky af en toe, verbaal en nonverbaal, steun bij Michael. Michael bevestigt Jacky in zijn verhaal en helpt hem soms door een nieuw thema aan te reiken, steeds zorgvuldig aftastend of Jacky het daar al dan niet over wil hebben. Het is mooi om het wederzijdse respect en de waardering die ze voor elkaar hebben op het spoor te komen. Michael vertelt dat Jacky een van de bewoners is die hem, toen hij bij Prisma kwam werken, veel geleerd heeft over hoe het er bij Prisma allemaal aan toegaat. “Jacky is belangrijk hier op het terrein, je komt hem overal tegen. Het is een fijn iemand”
[pullquote]“Jacky is belangrijk hier op het terrein, je komt hem overal tegen.”[/pullquote]
Ik vraag Jacky of hij ook wat kan vertellen over het werk van Michael als geestelijk verzorger bij Prisma. “Dat weet ik wel: om de twee weken is er repetitie, en ook om de twee weken een viering. Ik kom graag in de kapel, en zing ook in het koor. Dat is mijn hobby. En als iemand een feest heeft doet Michael een viering. En als iemand overleden is ook. Dan is er een begrafenis. Dat heb ik ook al wel eens meegemaakt. We gaan ook vaak met Michael uit, op bedevaart bijvoorbeeld naar Scherpenheuvel. Of op bezoek in het klooster, deze week nog, zijn we in Velp geweest.” Michael laat een foto zien van het bezoek aan de Kapucijnen in Velp.
Koffie
“Het gaat wel goed hé” evalueert Jacky tussentijds ons gesprek. “Is er trouwens nog koffie Michael? Want praten zonder drinken dat gaat toch ook niet.” Voorzien van een vers kopje koffie gaat Jacky verder: “Michael doet het heel goed hier. Ik heb van Michael helemaal geen last. Hij maakt af en toe wel eens grapjes. Hij slaat ook niet. Vroeger, van de broeders, heb ik wel klappen gehad. Maar de broeders van het klooster waar we nu geweest zijn, in Velp, die deden dat niet hoor. Die waren heel aardig voor ons. We hebben ook lekker gegeten. Soep, en friet en gehaktballen, hele grote. Maar ook gezond hoor, sla en boontjes.”
Feesten
Jacky woont al bijna zijn hele leven op het terrein van de woonvoorziening van Prisma. “Ik ben toen ik vijf jaar oud was hier gekomen en ik ben nu 55. Dus volgend jaar heb ik jubileum.” Jacky heeft al wel een idee hoe hij dat jubileum wil vieren: “Eerst een viering in de kapel, dan een receptie en ’s avonds feesten.” Binnenkort is er ook een feestelijke gebeurtenis waar Jacky graag over wil vertellen. Het Heilig Hartbeeld dat op het terrein staat is gerestaureerd en wordt onthuld. “Ik mag het doek eraf halen en Michael gaat er wijwater op gooien.” Een beetje zorgen maakt Jacky zich nog wel: “Is dat wel schoon water Michael? Want het beeld mag natuurlijk niet vies worden. Het is toch Jezus, die daarop staat? En de kerk en Jezus horen bij elkaar en dat hoort allemaal bij Michael Kolen.” Als we naar buiten gaan om foto’s te maken, kunnen we dan ook geen betere plek bedenken dan bij het Heilig Hartbeeld.
“Ronnie zegt dat hij het beeld, zaterdag mag onthullen.” Boos stapt Jacky mijn kamer binnen. In de afgelopen maanden heeft hij de restauratie van het Heilig Hartbeeld als een ware opzichter gevolgd. Geen enkel detail ontsnapte aan zijn aandacht en het kostte de vaklui nog heel wat overredingskracht om Jacky ervan te overtuigen dat sommige details niet ‘gerepareerd’ hoefden te worden omdat het een oud beeld is.“Als het klaar is moeten we het opnieuw onthullen, zo hoort dat”, opperde Jacky vorige week toen hij zag dat het werk op een eind liep. Nu vreest hij dat een ander met die eer gaat strijken. Ik stel hem gerust: “Ronnie is zaterdag ‘de verslaggever’. Jij mag het beeld onthullen.”
De geruststellende toon geeft Jacky de ruimte om een andere ervaring van die week met mij te delen. “Ik heb mijn eigen hart zien kloppen toen ik dinsdag in het gras lag”, zegt hij met een ondeugende glimlach alsof hij een geheim aan mij wil verklappen. Dan ineens verontwaardigd: “Ze dachten dat ik dood was! Iemand heeft achter het raam staan kijken. Toen gingen ze bellen, bellen en nog eens bellen. En toen kwam iemand vragen of er iets met mij aan de hand was, of ik soms ziek was of hulp nodig had, maar er was helemaal niks. Ik lag gewoon lekker in de zon! Toen ben ik boos geworden, want ze wilden naar mijn woonvoorziening bellen. Waarom houden ze mij zo in de gaten? Ik mag toch zeker zelf weten of ik in het gras ga liggen!”
Samen lopen we naar zijn geliefde grasveld. “Mooie plek, Jacky”, zeg ik. “Ja, maar de volgende keer ga ik op het gras bij de parkeerplaats liggen daar is ook zon en daar kan niemand mij zien.” Zijn stem klinkt vastberaden. Jacky laat zich ‘zijn plek onder de zon’ niet zomaar ontnemen. Op de terugweg komen we langs het Heilig Hartbeeld dat zijn nieuwe hagelwitte armen liefdevol uitspreidt. Ik heb me in de afgelopen periode soms afgevraagd wat de zeggingskracht van dit stukje versteend erfgoed nog is. Jacky heeft het vandaag voor mij weer een beetje tot leven gewekt.
Michael Kolen. Geestelijk verzorger en consulent levensbeschouwing
Zie voor beelden van de onthulling: YouTube: Onthulling H. Hartbeeld Landpark Assisië.
Bron: Zin in Zorg, Reliëf, september 2011, p. 18-19.
0 reacties